Zwangerschap en depressie: wat is wijsheid?

babyschoentjesOver depressie is de laatste jaren veel te doen. Het taboe gaat eraf en depressie is de meest voorkomende psychische stoornis. Dit komt ook door het depressiegala en bekende Nederlanders die over hun depressie praten, zoals Mike Boddé  (hij schreef hierover een boek en hij schreef een aanbeveling over mijn boek Help, mijn partner heeft een depressie! (https://www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl/boeken/ ))

Het aantal zelfmoorden steeg de laatste jaren, ook van bekende Nederlanders zoals Wim Brands of Joost Zwagerman. Naast andere oorzaken, heeft meer zelfmoord te maken met de economische crisis (dat verband is al tientallen jaren bekend (Zie de blogserie Zelfmoord waarom en waardoor? die ik hierover heb gemaakt.

Depressie komt veel voor en zwangerschap ook. De combinatie is daarom niet zo zeldzaam.

Onduidelijkheden over zwangerschap, depressie en antidepressiva

Zwangerschap en depressie is een lastige – belangrijke – kwestie voor de zwangere, het kind en de aanstaande vader! Wij kunnen de zwangerschap plannen en anticonceptie is in Nederland makkelijk verkrijgbaar. Heel vaak zal de zwangerschap gewenst zijn en wordt het hopelijk een feestje. Maar als depressie (tijdens de zwangerschap of daarna) meespeelt, dan kan dat feestje flink worden verstoord, alleen al door de schrik die het oproept bij jou als partner of bij de zwangere zelf.

Het komt geregeld voor, maar wat is de beste manier van ermee omgaan? Wel of geen medicijnen, of alleen therapie, of leefstijlaanpassing? Daarover bestaat onduidelijkheid. De NRC van 23-12-2016 bevatte hierover een artikel met prof. dr. Claudia Bockting, klinisch psycholoog.

Enkele citaten daaruit:

“Het is heel gek, maar een gerandomiseerde studie waarin de effecten van antidepressiva op het ongeboren kind goed worden onderzocht is nog nooit gedaan.”

“Vrouwen met depressie en angst hebben een grotere kans op een kind met een lager geboortegewicht en een minder goede psychomotore ontwikkeling. Bovendien hebben kinderen van vrouwen met depressie of angststoornis een veel hogere kans om zelf latere psychische problemen te krijgen”. [Dat kan dus iets anders zijn dan angst of depressie (sl)].

“Dat elke beroepsgroep zijn eigen richtlijnen heeft is heel lastig” [zij spreekt over verloskundigen, huisartsen, psychiaters en gynaecologen (sl)]

Bockting antwoordt op de vraag of er risico’s bekend zijn voor het kind door antidepressivagebruik tijdens de zwangerschap dat het allemaal beloopsstudies betreffen: “… met zulke beloopsstudies kun je geen oorzakelijk verband aantonen. Het is hooguit indirect bewijs. Want komen die afwijkingen door antidepressiva of doordat de moeder al bepaalde kenmerken heeft, bijvoorbeeld bepaalde genen die het kind een verhoogde kans geven op geboorteafwijkingen? Je moet het gerandomiseerd bestuderen anders weet je nog niks.”

Dit kwalitatief goede onderzoek opzetten, is moeilijk en duur: zwangere vrouwen daartoe motiveren en onderzoeksgeld daarvoor krijgen is lastig. Alleen op die manier kunnen alle vragen een helder antwoord krijgen.

Zwangerschap en depressie: wat is wijsheid?

Wat moet je nu doen als je depressief bent of een angststoornis hebt en nog niet zwanger bent? Bockting beveelt aan om te kijken of je de klachten kunt verminderen vóor de zwangerschap, met psychotherapie alleen of eventueel in combinatie met medicatie, onder deskundige begeleiding uiteraard. Dat betekent dus de bemoeienis van een psychotherapeut en/of psychiater.

Ten slotte geef ik je nog deze link van de site van de depressievereniging waar je extra – goede en duidelijke – informatie kunt vinden.

Heb jij ervaring met antidepressiva (rondom de zwangerschap)?  Of heb je een andere opmerking? Reageren kan hier.