Op zoek naar evenwicht met psychotherapie (bij depressie, psychose, angst enz.) (2)

Inleiding

In het laatste blog was ik op zoek naar evenwicht met psychotherapie (bij depressie, psychose, angst enz.). Ik noemde de werkwoorden driehoek en het belang van innerlijk evenwicht zonder tegenstrijdigheid tussen de werkwoorden denken, doen, durven, moeten, mogen, voelen en willen. Meerdere wegen leiden naar Rome, ook bij psychotherapie.

Zijn er verschillende soorten psychotherapie?

Ja. Psychotherapie wordt op diverse manieren onderverdeeld, die elkaar deels overlappen. In de praktijk is de onderverdeling vaak minder zwart-wit dan hier (voor de duidelijkheid) staat. Afstemmen op de behoeften en mogelijkheden van de hulpvrager-patiënt is essentieel. De keuze voor een bepaald soort psychotherapie is niet zwart-wit, maar ook een kwestie van smaak. Niet alles kan echter voor iedereen. Uit onderzoek is de laatste twintig jaren veel meer bekend geworden. Er is geen bepaalde soort psychotherapie – voor éen bepaald soort klacht of ziekte – als superieur (of juist niet) naar voren gekomen. Er zijn redelijk gedetailleerde vuistregels, maar er is altijd spreiding en variatie.

Het hoe en wat van inzichtgevende psychotherapie

Dat kan inzichtgevend gebeuren: de context en levensgeschiedenis van de hulpvrager-patiënt (jouw aangedane partner) worden betrokken in het leren begrijpen en doorzien van de problemen. Door dat begrip komt de hulpvrager tot nieuwe oplossingen en oude patronen worden niet meer herhaald. Het ‘daar en toen’ wordt verbonden met het ‘hier en nu.’ Iedereen heeft ’oude echo’s’ die in het hier en nu doorklinken. Daarvan zijn we ons nooit helemaal bewust en we neigen ertoe allemaal patronen uit ons verleden te herhalen. ’Als iets één keer gebeurt, is het een incident; als iets twee keer gebeurt, is het een trend. Als iets drie keer of vaker gebeurt, is het een patroon’, heb ik een collega ooit treffend horen zeggen.

Omdat de tijd en het leven niet stilstaat kan oud gedrag in latere (andere) omstandigheden problemen geven. Inzichtgevende therapie richt zich op het ontdekken en bewust worden en ‘doorwerken’ van die oude patronen om tot nieuwe oplossingen te komen. Bij goed resultaat geven alle therapieën een ‘emotioneel corrigerende ervaring’ ten opzichte van vroeger. Nieuw inzicht en ‘troost’ gaan samen.

Het is een begeleide zoektocht, waarbij langzaam ‘de oplossing in zicht komt’. Iemand moet dat zoeken ook kunnen verdragen! De kunst is om de psychische draagkracht van iemand van tevoren goed in te schatten en welke therapiestijl het best bij die persoon en het probleem past. Daarom gaat aan de therapiestart eerst een indicatiestellingstraject vooraf.

Het hoe en wat van steungevende psychotherapie

Er kan ook steunend-structurerend gewerkt worden. De nadruk ligt dan op het ‘hier en nu’, de situatie en het gedrag, regelmaat, ritme, vaardigheden en de balans tussen actief en rust. Wat het beste past, hangt af van de wens van de hulpvrager, diens capaciteit en soort probleem maar ook van de inschatting van de therapeut. Steunend structurerende therapie is voor mensen met minder “Ik sterkte” of bij minder complexe problemen.

Psychotherapeuten en psychiaters schatten bij iemand met psychose (of andere ernstige psychische problemen) in de voorgeschiedenis eerst in wat de draagkracht is van betrokkene. Averechtse therapie-effecten zijn niet de bedoeling! De combinatie van de therapeut en de betrokken hulpvrager-patiënt moet stevig genoeg zijn.

Vroeger werd inzichtgevende therapie bij mensen met psychose in de voorgeschiedenis niet gedaan. Die gewoonte kantelt, mede doordat er nu meer soorten psychotherapie zijn dan vroeger. Het is niet meer zo zwart-wit. Maar met ernstige – of meerdere langdurige –psychoses in de voorgeschiedenis zullen veel therapeuten hier voorzichtig – of afwijzend – in staan. Hun eigen ervaring speelt daarin een belangrijke rol.

Bron: www.bikemotion.nl