Dit 2e blog van de serie zelfmoord: waarom en waardoor? gaat over de reacties van de buitenwereld op zelfmoord(pogingen).
Het proces van zelfmoord verloopt in fasen en de buitenwereld is daarvan vaak slecht op de hoogte
In de gevalsbeschrijving die ik in het eerste blog gaf, kwam dit duidelijk naar voren. Die fasen verlopen snel of langzaam en vanuit elke fase kan iemand weer terugkeren ‘naar het goede pad’. Dat hangt sterk af van eventuele opluchtende/ hoopgevende gebeurtenissen. Dit alles is een innerlijk proces en hij of zij zegt daarover vaak weinig tot niets, of heel verhuld. De naasten zijn vaak overvallen door de zelfmoord, ook al weten ze misschien dat het slecht met iemand gaat. Dat roept heftige en tegenstrijdige gevoelens op bij de naasten (en ook bij hulpverleners kan dat gebeuren):
- medelijden of begrip
- opluchting
- schaamte (ik ben slecht want ik heb hem of haar in de steek gelaten)
- schuld (ik had eerder moeten thuiskomen/de dokter moeten bellen enz.)
- verbijstering of onbegrip
- verdriet
- verwarring
- wanhoop
- woede jegens degene die zelfmoord pleegde
- zelf gedachten over zelfmoord krijgen.
Zelfmoordgedachten/-neiging/-poging en geslaagde zelfmoord
Als je depressieve partner zelfmoordgedachten heeft, dan zal die dat meestal niet spontaan vertellen. Je moet ernaar vragen. Veel mensen denken dat praten over zelfmoord(gedachten) slecht is en ‘iemand alleen maar op verkeerde ideeën brengt’. Het is juist omgekeerd! Door het te bespreken, doorbreek je de isolatie.
Bron: www.ze.nl
Als ik vermoed dat mijn depressieve partner aan zelfmoord denkt, wat moet ik dan doen?
Jij bent in de eerste plaats partner en geen professionele hulpverlener! Omdat je partner bent, is het niet verboden om te zeggen wat je vindt van zijn of haar toestand. Als die gesprekspoging(en) tot niks leiden en je ongerust blijft, kun je bijv. de huisarts inschakelen, om te praten over je aangedane partnertoestand. Je kunt nooit 100% ervoor verantwoordelijk zijn of je partner (of iemand anders) wil blijven leven of niet. Je kunt ook niet voor iemand anders ademhalen of lopen.
Zijn er voorafgaand aan de zelfmoord verschillende stadia te herkennen?
Globaal is er bij depressie vaker sprake van bewuste voorbereidingen van zelfmoord. Maar in een periode van agitatie (‘een bui van bange opwinding’) kan dat gebeuren.
Bij een geagiteerde depressie is het risico op (impulsieve) zelfmoord globaal hoger. Daar kan ik geen exact percentage bij noemen. Dat hangt ook af van de duur en mate van agitatie.
Zelfmoord: waarom en waardoor?
(Globaal zijn er bij psychose vaker dan bij depressie impulsieve suïcidale gedachten en daden. Impulsiviteit in woord, gedachte en daad is –met de grillige wisselvalligheid – een van de opvallende psychosekenmerken). Er is een oplopende ernst van suïcidaliteit. Het lichtst is de passieve doodsideatie: ‘Ik hoop dat ik vannacht een hartaanval krijg en sterf in mijn slaap.’ Geen fantasieën en geen voorbereidingen.
Wat, waar, wanneer, wie en hoe; nadenken over een afscheidsbrief voor… fantaseren over de eigen begrafenis of crematie en wie er komt, wat er wordt gezegd. Dan komt het treffen van voorbereidingen voor zelfmoord. Dat varieert van het nog betalen van rekeningen, mensen nog eens bellen of bezoeken, de afscheidsbrief (proberen te) schrijven, ‘de plek’ vooraf bezichtigen, bepaalde spullen kopen, of juist spullen weggeven enz. en dan de zelfmoord.
Tenslotte deze tip:
Een handige tip is: de zelfmoordpreventiehulplijn: 0900-113, www.113online.nl. 29 september volgt deel 3. Dan komen 2 typen zelfmoord aan bod.
In mijn boeken ga ik op het onderwerp uitgebreider op dit alles in: www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl/boeken
Reageer als je wilt hieronder.