Dit is het 2e blog over Wat is, kan en doet een dokter?
De Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst (WGBO)
Een dokter (of andere hulpverlener) heeft goede bedoelingen en doet zijn best, bij alle patiënten, zonder aanziens des persoons. Dat is de dokter aan diens stand verplicht. Maar een dokter is niet resultaat verplicht wel zorg(vuldigheid)verplicht. Dan was elke dokter echt een tovenaar en zou de dood verbannen kunnen worden.
Wat is, kan en doet een dokter?
In de Wet Geneeskundige Behandel Overeenkomst (WGBO) is dit ook vastgelegd. Een dokter is verplicht tot zorgvuldigheid in woord, daad en geschrift: goed onderzoek, overleg met de patiënt en diens naasten eventueel (als de patiënt dat goed vindt en er kans voor is), goede dossiervorming, beroepsgeheim en zo nodig intercollegiaal overleg. Soms zijn er belangentegenstellingen of zelfs conflicten tussen een patiënt en zijn naasten. De dokter moet daarin geen partij kiezen maar altijd het belang van de patiënt zelf vooropstellen, diens zelfbeschikkingsrecht respecteren, maar er ook de grenzen van kennen (als de patiënt zichzelf en/of anderen in gevaar brengt door zijn ziekte). Dat kan soms lastige situaties opleveren (ook voor de dokter); als de ene betrokkene bijvoorbeeld een dokter als redder wil en een andere betrokkene/naaste met een troostende of verzachtende verzorger tevreden is.
Keuze stress bij gezondheid, ziekte en behandeling. Wat is zinnig?
Hoe meer keuzes, hoe meer keuzemomenten en dilemma’s. Dat geldt bij smartphones, televisiekanalen, sieraden, automodellen en ook in de gezondheidszorg. Alleen is in de gezondheidszorg de keuze niet zo vrij als bij al die andere zaken. Niet alle keuzes daar kunnen – of zijn wijs – bij iedereen.
Kinderloosheid, kanker, depressief, reuma, verslaafd of een zwak hart: vroeger waren dat echte noodlotsbestemmingen. De dokter kon er bijna niks aan doen. Je moest er zelf je weg in vinden. En een antwoord geven op die klassieke vraag: ‘waarom ik en waarom nu?’ Godsdienst was in vroeger dagen ‘gezagdragend’ aanwezig in onze cultuur en bood een zingevend of troostend kader, of niet….
Nu kan er wat aan gedaan worden, althans dat is de hoop. Maar succes is niet altijd gegarandeerd en vaak is dat niet exact van te voren in te schatten. Of het is een deel succes en alles wordt niet meer zoals vroeger, toen alles nog ‘gewoon goed’ was. Behandelingen hebben soms ook nadelen, waardoor de verhoopte kwaliteit van leven later dan toch niet uit de verf komt. Maar als het kan, dan moet het toch maar geprobeerd worden. Die druk is altijd groot en het leidt ook tot medicalisering. Lijden verdragen, omdat het in enige vorm altijd wel ergens optreedt in het leven … het is tegenwoordig een fatalistisch aandoende waarheid die vaak bestreden wordt. Soms kom je als dokter ook tegen dat behandeling geweigerd wordt of stopgezet, zodat het lijden door de aandoening veroorzaakt gewoon doorgaat (denk aan de verslavingszorg).
Zo las ik recent de uitkomst van een dubbel promotie-onderzoek in Rotterdam. In Nederland worden veel te snel en veel te vaak antibiotica voorgeschreven aan kleine kinderen met koorts. (Nederland scoort overigens nog gunstig Europees gezien). Die koorts blijkt heel vaak weer te zakken zonder verdere nadelen. De dokters weten dit wel maar de druk van ouders is vaak een heel bepalende factor. Vele korte antibiotica ‘kuurtjes’ kunnen wel latere nadelige gevolgen hebben (bijvoorbeeld op de gebitsvorming en niet te vergeten de resistentie die bij bacteriën ontstaat en op den duur een echt volksgezondheidsprobleem zal worden).
Heb je zelf wel eens lastige situatie meegemaakt als patiënt, partner of mantelzorger? Herken je iets in wat hier beschreven is? Reageer als je wilt.
tegenwoordig is émpowerment ‘hot’, zelfredzaamheid. vanuit de politiek zeker ook door bezuinigingsgedachten gevoed. In mijn boeken en E-books staat veel informatie voor (partners van) mensen die lijden depressie en psychose om de zelfredzaamheid te vergroten. Zelfredzaamheid betekent niet alles zelf uitzoeken!