Bij psychose is de variatie enorm: zowel qua snelheid van ontstaan, qua (combinaties van) oorzaak, uitingsvorm en hersteltijd.

Enkele dingen zie je altijd (maar hun uitingsvórm kan verschillen):

• Slecht of sterk verminderd besef van de werkelijkheid; fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar.
• Vreemde zintuiglijke waarnemingen (de naasten merken niets daarvan): qua horen, zien, ruiken, proeven of voelen.
  Voor anderen komt het vaak vreemd of zelfs bizar over.
• Warrige, chaotische, associatieve gedachtes
• Wanen: sterke, maar foute, overtugingen (voor anderen vaak raar, onzinning of bizar)
  Bijvoorbeeld ideeën over achtervolging, vergiftiging, armoede, almacht, speciale talenten
• Zelfzorg en -sturing is veranderd t.o.v. ‘normaal’ (dag – en nachtrimte, eten, huishouden enz.; vaak verslechterd)
• Angst, somberheid, verdriet, woede of juist opgeblazen zelfvertrouwen en vrolijkheid; kan allemaal, ook in grillige afwisseling.

Zoals gezegd psychose kan psychose snel of sluipend ontstaan. 

Als het sluipend ontstaat dan komen de hier genoemde klachten ook langzamerhand – niet allemaal tegelijk – tevoorschijn.

Het kan daarom even duren voordat ‘het duidelijk wordt’ dat het slecht met iemand gaat.

Het verloop – zowel in postieve als negatieve zin – wordt beïnvloedt door verandering van (on)gunstige psychosociale omstandigheden.

Díe omstandigheden slim beïnvloeden heeft dus zin.

Behandeling bestaat uit activering (‘rust, reinheid, regelmaat’), (een vorm van) psychotherapie en/of (op persoonlijke maat gemaakte) medicatie