In mijn vorige blog schreef ik over antidepressivagebruik en de verschillen in kans op Alzheimer láter in het leven en dat onderzoeksgegevens tegenstrijdig zijn. Depressie zélf geeft ook een verhoogde kans erop.
Bron: pixabay.com
Antidepressiva: ook onzekerheid, maar niet nutteloos
Even vooraf: antidepressiva zijn effectief bij de behandeling van depressie – mits goed gebruikt en begeleid (maar niet alléén zaligmakend). Recent kwam in de media dat in Nederland 1 miljoen mensen antidepressiva slikken, ‘dus’ die waren allemaal depressief. Verder zie je veel berichten dat ‘antidepressiva verslavend zijn en je er nooit meer vanaf komt’. In de media worden berichten over ziekte en gezondheid slecht gebracht, de nuance gaat altijd verloren. En nuance bij ziekte en gezondheidszaken is er altijd.
In de laatste 15 jaar slikt een steeds kleiner aantal mensen in Nederland antidepressiva vanwege depressie, maar het aandeel dat antidepressiva slikt vanwege chronische pijnklachten, angstklachten of slaapstoornis stijgt (totaal 50% van het gebruik, net als in andere Westerse landen). Onder jongeren is in Nederland het gebruik ervan zelfs laag vergeleken met de V.S., Denemarken en het Verenigd Koninkrijk.
Gebruikers van antidepressiva betreffen mensen die 1 keer een recept voor antidepressiva krijgen én mensen die het jarenlang slikken en alles wat ertussenin zit. Het zijn onderling slecht vergelijkbare groepen.
In Nederland slikt een derde van alle gebruikers het middel 1 jaar of langer. Ongeveer 150.000 mensen per jaar gebruiken langdurig antidepressiva vanwege depressie. 60% van alle gebruikers stopt binnen 1 jaar. Dit is vergelijkbaar met andere Europese landen. Er zijn dus weinig mensen ‘die er nooit meer vanaf komen’…
(Cijfers van stichting Farmaceutische Kengetallen, zoals beschreven in het boek van C. Vinkers en R. Vis : Even slikken: de zin en onzin van antidepressiva, 2017)
Kan je bij start van antidepressiva voorspellen hoe lang dat nodig is? Nee!
Het herstel hangt van veel factoren af. Op veel factoren heeft de arts geen invloed. Sociale factoren zijn hierbij heel belangrijk (goede en voldoende sociale rollen en relaties, leefstijl, enzovoort). Zie ook het blog dat ik hierover heb geschreven.
De beste afbouwtip voor antidepressiva: dokter niet zelf!
Bespreek al je vragen en twijfels, maar dokter niet zelf. Haal advies! Wat is de reden waarom je ze slikt? Hoe lang al? Met welk effect? Als je afbouwt, is een goede vuistregel: langzaam! Acuut stoppen is vragen om problemen. Langzaam is voor mij: op zijn snelst 50% per 6 weken. Dus volledig stoppen in 3 maanden. Maar vaak adviseer ik om het langzamer te doen, zodat je lichaam de tijd krijgt om het ‘weer zelfstandig te doen’. Ja inderdaad, ik noem dus geen keihard algemeen geldende regel. De nuance hè…
Hulpverlenen: wat is wijsheid bij onzekerheid?
Als hulpverlener heb ik een goede bedoeling en goede inzet, maar ik ben niet verplicht om almachtig of helderziend te zijn. Goede uitleg en overtuigingskracht en blijven motiveren zijn daarbij belangrijk en dat kost tijd. Dat staat onder druk in de gezondheidszorg. Alles moet snel. Snel = goedkoop = goed.
In mijn beide boeken schrijf ik óók uitgebreid over de drie pijlers bij de behandeling van depressie, manie en psychose. Dat zijn activering en leefstijladvies, psychotherapie en medicatie. Meer informatie vind je op www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl/boeken
Kijk je liever naar video? Kijk dan op mijn YouTube-kanaal stef linsen psychotherapie en psychiatrie expertise.
Heb jij je weleens onzeker gevoeld bij een behandeling (ondergaan of gegeven aan iemand)? Laat het hier weten en reageer.