Antipsychotica slikken zonder veel effect, wat dan?

Antipsychotica slikken maar zonder veel effect, wat dan? Dit probleem komt vaak voor en is daarom belangrijk is voor patiënten en hun naasten. Het zoeken, vinden en volhouden van het goede middel in de goede dosis is lastig. De eerste greep is zelden de allerbeste, want de behoefte aan antipsychotica varieert. In de acute crisisfase is dat meer dan in de herstelfase. In de ‘onderhoudsfase’ is het antipsychotica gebruik vooral preventief om terugval te voorkómen en de dosis vaak lager. In de acute fase worden vaak ‘zwaardere’ antipsychotica gegeven, bijvoorbeeld om gevaar (zelfbeschadiging of agressief gedrag jegens anderen) te dempen.

Eerder verscheen een interessante samenvatting op www.psyfar.nl*.  Het gaat over antipsychotica en geen effect ervan, wat dan? (Het hele artikel staat in J. Clin Psychiatry 2016;77(10):1381-1390). De antipsychotica olanzapine en risperidon werden met elkaar vergeleken. Een groep patiënten kreeg wel een dosisverhoging de andere niet. De effecten werden na 4 weken vergeleken. Eindconclusie: “een dosisverhoging lijkt dan niet zinvol… Echter, de klinische praktijk leert dat een dosisverhoging in sommige gevallen wel werkt. Om welke patiënten gaat het dan?”  dat weten is de kunst van het vak.

Antipsychotica slikken zonder veel effect, wat dan?

Het gaat in dit besproken artikel om de antipsychotica olanzapine en risperidon, maar je kunt dit bij alle antipsychotica toepassen. Voor sommige zijn er duidelijke verbanden tussen bloedconcentratie en klinisch effect, voor andere niet. Daarnaast kan de ene patiënt meer ‘blootstaan’ aan het bepaald middel dan een ander. dat heeft ook te maken met verschillen in de stofwisseling.

Het psyfar artikel besluit de bespreking met een praktische tip, die voor veel antipsychotica geldt: overweeg een dosisverhoging bij een matig effect na 4 weken gebruik. Dat is zorgvuldig en geeft meer houvast om de beste tactiek te kiezen. Doe dat zo nodig in onderling overleg met jouw aangedane partner en de behandelaar en jou uzelf.

In deze blogserie komt steeds terug dat er vaak geen simpel zwart-witantwoord is. Dat is niet heldhaftig, maar het gaat vaak over ingewikkelde dingen en subtiele evenwichten.Ik kan het niet mooier maken.

Je reactie met je eigen gedachten of ervaringen is altijd welkom.

In mijn boeken ga ik verder in op het onderwerp ‘pillen, hoe en wat’  https://www.steflinsen-psychiatrie-partnerhulp.nl/boeken/

* Die website geeft o.a. kritische, onafhankelijke beschouwingen over gebruik van en onderzoek naar psychofarmaca.